Zasady przeprowadzania badań nieniszczących

Głównym celem badań nieniszczących (NDT – Non-Destructive Testing) jest kontrola materiałów i konstrukcji bez wpływu na ich integralność i właściwości użytkowe. Dzięki tym badaniom możliwe jest wykrycie wad materiałowych lub produktowych na wczesnym etapie ich powstawania, co pozwala na szybką interwencję i minimalizację kosztów związanych z ewentualnymi awariami.

Metody badań nieniszczących

Istnieje wiele metod badań nieniszczących, a wybór odpowiedniej metody zależy od rodzaju materiału, struktury badanego obiektu oraz wymagań stawianych przez przepisy i normy. 

Badania ultradźwiękowe (UT) polegają na wykorzystaniu fal ultradźwiękowych do oceny stanu materiału lub konstrukcji. Dzięki temu możliwe jest między innymi lokalizowanie nieciągłości materiałowych czy pomiar grubości ścianek rur. Badania te są szczególnie przydatne w przypadku elementów o dużej masie i grubości, takich jak osie czy wały.

Badania radiograficzne (RT) opierają się na przenikaniu materiału przez promienie X lub gamma. W wyniku tego procesu na detektorze powstaje obraz, który pozwala na ocenę stanu badanego obiektu. Metoda ta jest często stosowana do badań spawów czy odlewów ze względu na jej wysoką rozdzielczość.

Badania magnetyczno-proszkowe (MT) wykorzystują własności magnetyczne badanego materiału. W wyniku ich przeprowadzenia powstaje obraz magnetyczny, który pozwala na zlokalizowanie nieciągłości powierzchniowych. Metoda ta jest szczególnie przydatna do kontroli elementów wykonanych ze stali.

Badania penetracyjne (PT) polegają na stosowaniu specjalnych substancji, które mogą wnikać w ewentualne nieciągłości powierzchniowe materiału. Po usunięciu nadmiaru penetrantu, na powierzchni obiektu zostaje widoczny kontrastowy obraz wad. Metoda ta ma zastosowanie przede wszystkim w kontroli elementów wykonanych z metali nieżelaznych.

Badania wizualne (VT) są najprostszą i najbardziej uniwersalną metodą kontroli. Polegają one na ocenie stanu obiektu przez osobę przeszkoloną w tym zakresie. Badania te mogą być wspomagane przez różnorodne narzędzia, takie jak endoskopy czy kamery termowizyjne, pozwalające na kontrolę trudno dostępnych miejsc.