Jaki wpływ na strukturę stali ma obróbka cieplno-mechaniczna?

Istotą obróbki cieplno-mechanicznej stali jest zatrzymanie odkształcenia po utworzeniu właściwej podstruktury z kontrolowanym oziębianiem w dalszym etapie prac. Obróbka tego rodzaju, nazywana inaczej obróbką cieplno-plastyczną, jest stosowana w celu polepszenia właściwości mechanicznych produktów. Przyjrzymy się obróbce wysokotemperaturowej i niskotemperaturowej, a następnie opowiemy o jej wpływie na strukturę stali.

Obróbka cieplno-mechaniczna wysokotemperaturowa i niskotemperaturowa

Obróbka wysokotemperaturowa odbywa się na gorąco w temperaturze wyższej od temperatury rekrystalizacji. Polepsza właściwości ciągliwe i plastyczne przy niewielkich zmianach właściwości wytrzymałościowych stali. Optymalne warunki zapewniają utworzenie komórkowej podstruktury dyslokacyjnej lub podziaren. Przy obróbce niskotemperaturowej, po której następuje kontrolowane chłodzenie, mamy do czynienia wyłącznie z tzw. zdrowieniem dynamicznym. W praktyce: pozwala na zwiększenie wytrzymałości materiału bez pogorszenia właściwości plastycznych.

Obróbka cieplno-mechaniczna stali o strukturze martenzytycznej

W wyniku obróbki cieplno-mechanicznej stali uzyskujemy martenzyt o wybitnie drobnoziarnistej strukturze, co jest plusem. To efekt rozdrobnienia ziaren austenitu, zniekształcenie (w pozytywnym znaczeniu) jego krystalicznej struktury. Po pełnym cyklu obróbki cieplno-mechanicznej struktura stali ma większą gęstość dyslokacji niż po tradycyjnym hartowaniu i odpuszczaniu. Nie bez powodu więc w hurtowni stali jakościowej dostępne są np. pręty do ulepszania cieplnego. Obróbką cieplno-mechaniczną może być na przykład regulowane walcowanie ze sterowaną rekrystalizacji, które może być wykorzystywane do produkcji prętów żebrowanych, produktów profilowych, cienkich i grubych blach itd.

 

obróbka stali